Er zijn meerdere manieren om te procederen. De verzoekschriftprocedure en de dagvaardingsprocedure zijn de meest bekende vormen. Een veelal duurdere variant is arbitrage. Naast deze rechtsingangen is er een iets minder bekende manier om bij de kantonrechter te procederen. Deze rechtsingang is te vinden in artikel 96 Rechtsvordering (Rv). Dit artikel luidt als volgt:
‘In alle zaken die slechts rechtsgevolgen betreffen die ter vrije bepaling van partijen staan, kunnen zij zich samen tot een kantonrechter van hun keuze wenden en zijn beslissing inroepen. Het geding wordt gevoerd op de wijze als door de kantonrechter bepaald’.
In dit artikel wordt uiteengezet hoe en wanneer van deze procedure gebruik kan worden.
Is de zaak geschikt voor een dergelijke procedure?
De eerste vraag die gesteld moet worden, is of de zaak voldoet aan de voorwaarden zoals in het artikel vermeld. In het eerste zinsdeel van het artikel wordt aangegeven dat slechts ‘zaken die, rechtsgevolgen betreffen die ter vrije bepaling van partijen staan’ in aanmerking komen voor beslechting via artikel 96 Rv. Zaken die de openbare orde raken, de staat van personen betreffen of anderszins door de wetgever buiten de vrije bepaling door partijen zijn gelaten, vallen hier niet onder. Dit betekent dat bijvoorbeeld strafrechtelijke en familierechtelijke kwesties buiten bereik van dit artikel vallen. De procedure van artikel 96 Rv biedt echter wel weer een goede uitkomst bij echtscheidingszaken.
Het procesverloop
Indien het geschil voldoet aan de voorwaarden van artikel 96 Rv kan de procedure gestart worden. Een essentieel verschil met het meer bekende procederen middels een dagvaarding of verzoekschrift, is dat bij de procedure van artikel 96 Rv partijen een gezamenlijk verzoek opstellen, wat bij de kantonrechter wordt ingediend (dit kan ook per brief). Hierin worden de standpunten van beide partijen uiteengezet. Er wordt de kantonrechter verzocht om uitspraak te doen over het geschil.
Wanneer de documenten zijn ingediend, is het aan de zelf gekozen kantonrechter om te bepalen hoe het proces verder gaat verlopen. Dit is duidelijk in het artikel bepaald. In de meeste gevallen zal de kantonrechter kiezen om de formele procedure, zoals omschreven in het wetboek, te volgen. De kantonrechter is echter niet verplicht om deze formele procedure te volgen (zoals uit het artikel blijkt). De kantonrechter kan bijvoorbeeld besluiten de zaak digitaal te behandelen of een aantal procesonderdelen te schrappen. Als het geding behandeld is doet de rechter uitspraak door middel van een vonnis of een beschikking . Dit gebeurt bij executoriale titel. De uitspraak kan dus net als bij een ‘gewone’ procedure worden afdwongen door de deurwaarder.
Eventuele problemen
Doordat het artikel zo ruim geformuleerd is, kunnen er meerdere vragen ontstaan of zelfs eventuele problemen. Te beginnen met het hoger beroep. Bij de verzoekschriftprocedure en de dagvaardingsprocedure is hoger beroep altijd mogelijk. Bij de rechtsingang van artikel 96 Rv kan een partij in beginsel geen hoger beroep instellen. Dit mag alleen als dit door beide partijen vooraf is overeengekomen en uitdrukkelijk bekend is gemaakt. Mocht dit niet het geval zijn, dan bestaat er dus geen mogelijkheid tot hoger beroep.
Het andere probleem wat zich kan voordoen wanneer deze procedure is gestart is de vraag of de procedure nog kan worden omgezet in een reguliere procedure? Hierbij kan gedacht worden aan een procedure bij de rechtbank. Dit is mogelijk maar ook hier geldt dat beide partijen het daarover met elkaar eens moeten zijn. Ook de kantonrechter kan er dus niet eenzijdig voor kiezen om de zaak door te sturen naar de rechtbank, hiervoor is de toestemming nodig van beide procederende partijen.
Uitzonderingen
In een overeenkomst kan niet worden opgenomen dat bij een eventueel geschil van een procedure ex artikel 96 Rv gebruik moet worden gemaakt. Wanneer de verplichting om deze rechtsingang te gebruiken in opgenomen in een overeenkomst, is dit beding nietig. Artikel 96 Rv is pas van toepassing indien na het ontstaan van het geschil, een overeenkomst tot stand is gekomen met artikel 96 Rv als gekozen rechtsingang.
Conclusie
Kortom, indien sprake is van een geschil waarin partijen snel een uitspraak willen hebben en indien beide partijen ermee instemmen, dan kan de procedure van artikel 96 Rv een goede uitkomst bieden.
Voor meer informatie over Procederen in het algemeen en over de procedure van artikel 96 Rv kunt u contact opnemen met een van de advocaten van HAUT Legal & Tax.