Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: niet altijd! Het komt in relaties vaak voor, of het nou gaat om gehuwden, geregistreerde partners of ongehuwd samenwoners, dat er privévermogen wordt aangesproken voor gemeenschappelijke doeleinden. Dat kan bijvoorbeeld geld zijn dat u uit een erfenis onder uitsluitingsclausule heeft ontvangen. Lekker makkelijk en niets aan het handje zolang u bij elkaar blijft. Maar hoe zit het als u dat geld eigenlijk wel terug wil bij scheiding? In dit artikel wordt er in het bijzonder aandacht besteed aan de kleine investeringen in de gemeenschappelijke woning. Bij veel investeringen in de woning staat vast dat er een waardevermeerderend aspect aanwezig is. Denk bijvoorbeeld aan de plaatsing van zonnepanelen en (het laten maken van) aanbouw. Maar hoe zit het met de verbouwing van de keuken, de renovatie van de badkamer of het herinrichten van de slaapkamer? Kun je deze investeringen ook terugkrijgen bij scheiding?
Dagelijkse gang van zaken
Op grond van de wet ontstaat er namelijk in theorie geen recht op vergoeding als een dergelijke uitgave gezien moet worden als kosten van de huishouding. Wat dit inhoudt is dat de uitgaven niet in zoverre bijzonder of anders zijn dat ze ‘gewoon’ horen bij de dagelijkse gang van zaken. Waar ligt de grens?
In een uitspraak van het Gerechtshof ’s-Gravenhage van 17 augustus 2011 werd bijvoorbeeld geoordeeld dat ‘schilderwerk, timmerwerk, betegelen van de keuken en het toilet en het leggen van vloeren’ gekwalificeerd dienen te worden als kosten van de huishouding. In deze zaak had de partij die deze kosten uit eigen vermogen had voldaan derhalve geen aanspraak op vergoeding. In 2017 oordeelde het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch dat de kosten van de aanpassing van de woning ten behoeve van de realisatie van een slaapkamer van de zoon van partijen ook kosten van de huishouding zijn. De vraag is hoe ver men dit zou kunnen oprekken. Als werkzaamheden aan de keuken kosten van de huishouding zijn, geldt dit dan ook voor het plaatsen van een geheel nieuwe keuken?
Gezamenlijk belang
Vaststaat dat dit een vage grens is die per situatie zal moeten worden beoordeeld. De Hoge Raad zal hier in de toekomst een uitspraak over dienen te doen om de onzekerheid weg te nemen; ook in de literatuur is er veel discussie over waar de grens moet worden getrokken. Wel lijkt van belang dat de kosten een gezamenlijk belang hebben gediend. De rechtbank Amsterdam oordeelde namelijk in 2015 dat het van belang is dat partijen in de jaren na de verbouwing c.q. verbetering van de echtelijke woning (in deze situatie o.a. de verbouwing van het toilet en de badkamer) jarenlang samen gebruikt gemaakt hebben van de woning en daarmee de verbouwingen, zodat niet gezegd kan worden dat de kosten (zo’n € 7.000) buitensporig zijn geweest in het kader van de kosten van de huishouding. Dat gezamenlijk belang kan bijvoorbeeld missen als er sprake is van hobbyisme.
Advies
Het staat niet vast of u altijd uw privévermogen terug kunt krijgen op het moment van echtscheiding als u dat vermogen heeft gebruikt om (soms dure) uitgaven te doen ten behoeve van de gemeenschappelijke woning. Vastgesteld moet worden dat het gaat om zulke bijzondere uitgaven dat het gezien moet worden als een (waardevermeerderende) investering in de woning. Vooral bij dit soort arbitraire geschillen is het belangrijk om advies in te winnen van een deskundig echtscheidingsjurist. Bij Haut Legal & Tax hebben we jarenlange ervaring en expertise met het echtscheidingsrecht; vooral als er veel financiële aspecten spelen en/of een onderneming is betrokken bij de verdeling van goederen.
