FRAUDE EN STRAFRECHT

Expert in fraude en strafrecht

Ons team kan je bijstaan als je geconfronteerd wordt met een financiële of economische overtreding of misdrijf.  

De zorgelijke economische omstandigheden in Nederland hebben de afgelopen jaren een explosie van faillissementen en schuldsaneringen tot gevolg gehad. Een faillissement wordt al snel geweten aan de marktomstandigheden. Toch hoeft dit niet altijd de oorzaak te zijn. Het onbehoorlijk of ronduit malafide zaken doen is en blijft een voorname oorzaak van faillissementen. Fraude speelt daarbij een belangrijke rol van betekenis. 

Geschat wordt dat in 30% van de uitgesproken faillissementen sprake is van enige vorm van fraude. Het aantal zaken waarbij faillissementsfraude in het spel is, loopt jaarlijks in de duizenden. Het openbaar ministerie heeft de maatschappelijke schade van het plegen van faillissementsfraude in 2013 geschat op 1,28 miljard euro per jaar.

Wat is fraude?

Er bestaan veel definities van fraude: van oplichting door vervalsing van de administratie en het niet nakomen van regels tot misleiding, bedrog of schending van vertrouwen met het doel een oneerlijk of ongerechtvaardigd voordeel te verkrijgen. Kernwoorden zijn bedriegen, misleiden, zwendelen en bedrog.

Het begrip fraude als zodanig is niet gedefinieerd in het Wetboek van Strafrecht. Er is dus geen delictsomschrijving ter zake van fraude. Een aantal verschijningsvormen van fraude is strafbaar gesteld in het Wetboek van Strafrecht, bijvoorbeeld als valsheid in geschrifte (artikel 225 WvSr), verzwijging (artikel 227a WvSr), oplichting (artikel 326 WvSr) of verduistering (artikel 321 WvSr). Het fenomeen fraude is te divers en dynamisch om statisch te kunnen vangen in een eenduidig fraudebegrip en bijbehorende delictsomschrijving in het strafrecht.

Alleen in de Wet toezicht accountantsorganisaties wordt een definitie van fraude gegeven: “onder fraude van materieel belang wordt verstaan een opzettelijk handelen of nalaten waarbij misleiding wordt gebruikt om een wederrechtelijk voordeel te behalen en waarbij de aard of de omvang zodanig is dat beslissingen die in het maatschappelijk verkeer worden genomen op grond van de financiële verantwoording van de controlecliënt zouden kunnen worden beïnvloed door die misleiding”.

Door de meeste rechters wordt het begrip fraude gebruikt voor het opzettelijk ontduiken van voorschriften of opzettelijke misleiding. Fraude is een containerbegrip, ontstaan in het maatschappelijk verkeer. Het ontbreken van een helder breed gedragen fraudedefinitie die kan fungeren als een maatschappelijk (en wellicht zelfs een juridisch) kader maakt het lastig om fraude op een juiste wijze te classificeren.

Hoe ook naar fraude wordt gekeken, fraude is een misdrijf tegen het bezit en vermogen of andere belangen van individuen, organisaties en overheden en niet tegen een persoon.

Verschijningsvormen van fraude

Om het paraplubegrip fraude beter te begrijpen kan fraude in grote lijnen worden ingedeeld in zogenaamde horizontale- en verticale fraude. Dit onderscheid is een slachtoffergerichte indeling waarbij naar “soort slachtoffer” wordt gekeken. Zijn burgers en/of bedrijven slachtoffer geworden van fraude, dan is sprake van horizontale fraude. Wanneer overheden of overheidsinstanties slachtoffer zijn geworden van fraude, wordt gesproken van verticale fraude.

Voorbeelden van horizontale fraude zijn:

  • Faillissementsfraude; voorkomende gevallen van faillissementsfraude waar curatoren mee worden geconfronteerd zijn:
    de bevoordeling van bepaalde crediteuren; het administratief verhullen van onttrekkingen van activa aan de boedel via tussenrekeningen; de onrechtmatige overdracht van activa kort voor faillissement; de manipulatie van crediteuren- en debiteurenstamgegevens; het onttrekken van liquiditeiten ten gunste van gelieerde partijen; de manipulatie van omzetcijfers; het opvoeren van onrechtmatige kosten; het niet aan de curator beschikbaar stellen van een (fatsoenlijke) administratie.
  • Verzekeringsfraude
  • Beleggingsfraude

Voorbeelden van verticale fraude zijn:

  • Fiscale fraude
  • Subsidiefraude
  • Zorgfraude

Eind 2013 begrootte één van de big four kantoren de minimale omvang van fraude op een bedrag van 11 miljard euro op jaarbasis. Private partijen zoals leveranciers (die facturen niet betaald krijgen), werknemers (die geen loon ontvangen) of banken (die leningen niet terugbetaald krijgen) kunnen slachtoffer zijn. Daarnaast is de overheid ook vaak slachtoffer omdat er geen belasting wordt afgedragen. Naast financiële schade voor allerlei partijen ondermijnt faillissementsfraude het handelsverkeer en de integriteit van het bedrijfsleven. Voor bedrijven kan het moeilijk worden om in te schatten of ze al dan niet met een malafide bedrijf in zee gaan. Dit is op langere termijn potentieel bedreigend voor het handelsverkeer, omdat partijen erop moeten kunnen vertrouwen dat schulden worden afgelost.

Heeft u een juridisch probleem?

Wij helpen u graag verder. Vul gerust onderstaan formulier in en wij bellen u z.s.m. terug. 

HAUT Legal & Tax Advocaten
HAUT Legal & Tax Advocaten