De afwikkeling van een echtscheiding is vaak een complexe procedure. Onderdeel van deze procedure is het vaststellen van de kinder- en partneralimentatie. In dit artikel zal worden ingegaan op de partneralimentatie.
Gedurende het huwelijk bestaat tussen de echtgenoten een wederkerige onderhoudsverplichting op grond van artikel 1:81 en artikel 1:84 BW. Na echtscheiding ontstaat een alimentatieverplichting van de ene ex-echtgenoot jegens de ex-echtgenoot, die niet voldoende inkomsten heeft om in het eigen levensonderhoud te voorzien en deze inkomsten ook in redelijkheid niet kan verwerven. De partneralimentatie is gebaseerd op de (lots)verbondenheid tussen voormalig echtgenoten en is vastgelegd in artikel 1:157 BW. Er vindt momenteel een maatschappelijke discussie plaats of de huidige alimentatieregeling nog wel van deze tijd is. Vanuit de politiek zijn daarom wetsvoorstellen gedaan om de alimentatieverplichtingen te beperken.
Partneralimentatie
De duur van de partneralimentatie bedraagt onder de huidige wetgeving 12 jaar, maar in onderling overleg kan voor een langere of korte periode gekozen worden. Bij korte huwelijken gelden daarnaast uitzonderingen en kan een kortere alimentatieduur van toepassing zijn.
De regels over de partneralimentatie zijn vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek (en verder uitgewerkt in de jurisprudentie en de alimentatierichtlijnen.) De alimentatierichtlijnen bevatten normen en richtlijnen die over het algemeen worden toegepast in de rechtspraktijk. Rechters mogen echter in individuele omstandigheden, met een goede motivering, afwijken van de richtlijnen.
Verhouding kinder- en partneralimentatie
Kinderalimentatie gaat voor op partneralimentatie. Slechts als de onderhoudsplichtige na het betalen van de kinderalimentatie nog draagkracht overhoudt zal er partneralimentatie voldaan te hoeven worden.
Behoeftigheid, behoefte en draagkracht
De termen behoefte, behoeftigheid en draagkracht zijn belangrijk bij het vaststellen van de partneralimentatie. De behoefte houdt samengevat in dat iemand dezelfde levenswijze moet kunnen voortzetten, en daardoor behoefte heeft aan een bedrag partneralimentatie. De behoefte van de onderhoudsgerechtigde wordt mede bepaald aan de hand van het gezinsinkomen tijdens het huwelijk, de uitgaven tijdens het huwelijk en de mate van welstand waarin partijen tijdens het huwelijk hebben geleefd. In de alimentatierichtlijnen worden specifieke regels gegeven voor het berekenen van de behoefte.
De behoeftigheid wordt bepaald aan de hand van de vraag of en in hoeverre de onderhoudsgerechtigde in het eigen levensonderhoud kan voorzien. Het gaat hierbij om het inkomen dat de onderhoudsgerechtigde verwerft of in redelijkheid zou kunnen verwerven. Hierover wordt veel geprocedeerd. De onderhoudsplichtige kan van mening zijn dat de onderhoudsgerechtigde zich onvoldoende inspant om zelf een inkomen te verwerven. In de rechtspraak wordt bij de beoordeling hiervan gekeken naar onder meer het opleidingsniveau, werkervaring en positie op de arbeidsmarkt van de onderhoudsgerechtigde.
Als de behoefte en behoeftigheid is vastgesteld dient bepaald te worden of de onderhoudsplichtige voldoende draagkracht heeft om geheel of gedeeltelijk bij te dragen in het levensonderhoud van de ex-echtgenoot. De draagkracht wordt berekend aan de hand van onder meer het inkomen, kosten en uitgaven van de onderhoudsplichtige. Ook dient rekening te worden gehouden met onderhoudsverplichtingen van minderjarigen (bijvoorbeeld kinderalimentatie). Het berekenen van de draagkracht is maatwerk. In de alimentatierichtlijnen en jurisprudentie worden hiervoor normen en richtlijnen gegeven. Voor ondernemers gelden specifieke rekenmethodes, waarbij ook rekening gehouden kan worden met de continuïteit van onderneming.
HAUT Legal & Tax beschikt over specifieke rekenprogramma’s om de behoefte, behoeftigheid en draagkracht te kunnen berekenen.
Wijziging van omstandigheden
Indien na de echtscheiding de situatie wijzigt is het in veel gevallen mogelijkheden de rechtbank te verzoeken de alimentatie aan te passen. Denk hierbij aan een ondernemer die te maken krijgt met een dalende omzet. Ook kan het zijn dat de onderhoudsgerechtigde een hoger inkomen gaat genereren.
De hierboven omschreven regeling van partneralimentatie is beknopt opgesteld, voor meer vragen en adviezen kunt u contact opnemen met onze echtscheidingsadvocaten.
