Onlangs heeft de kantonrechter Amsterdam geoordeeld over de vraag of de financiële positie van een onderneming kan rechtvaardigen dat een werkgever weigert een bonus aan een werknemer uit te keren, terwijl deze werknemer wel de vereiste (omzet)target had gehaald.
In deze zaak betrof het een werknemer die sinds 2008 in dienst was bij een ICT bedrijf. Op de arbeidsovereenkomst was een variabele bonusregeling van toepassing op grond waarvan werknemers aan de hand van jaarlijks door de werkgever vast te stellen eisen in aanmerking konden komen voor een bonus. De betreffende werknemer had aan de eisen voldaan en zou op basis van de regeling recht hebben op een bonus van € 4.000,- bruto.
In de bonusregeling stond echter het volgende voorbehoud opgenomen:
“Tevens behoudt de directie zich het recht voor om in individuele gevallen van deze regeling af te wijken.”
De werkgever besloot hiervan gebruik te maken en de bonus niet aan de werknemer uit te keren, vanwege de slechte financiële situatie van de onderneming. De werknemer was het hier niet mee eens, dit mede gezien het feit dat zijn werkgever aan andere werknemers wel een bonusuitkering had toegekend.
De kantonrechter oordeelde dat een werkgever, indien in de bonusregeling een individuele afwijkingsmogelijkheid staat opgenomen, mag afwijken van het toekennen van de bonus indien deze daarbij wel de grenzen van de redelijkheid en billijkheid in acht neemt. In deze zaak mocht de werkgever afwijken, omdat de werkgever al enkele jaren verlies leed en de financiële situatie van de onderneming zelfs zodanig ernstig was dat een faillissement dreigde. Bovendien had de Ondernemingsraad in een advies aangegeven de noodzaak in te zien van het aanpassen van de arbeidsvoorwaarden. Ook het feit dat de werkgever een aantal werknemers wel een bonus had toegekend, maakte dit volgens de kantonrechter niet anders, omdat het begrijpelijk is dat een werkgever bepaalde werknemers die bijzonder hebben gepresteerd wil belonen ter stimulering van de inzet en het behoud van deze werknemers.
Het voorgaande brengt mee dat de omstandigheden van het geval en de uiteindelijke afweging daarvan van doorslaggevend belang zijn voor het oordeel of de werkgever de bonusuitkering mag weigeren. Op basis van deze uitspraak is het voor werkgevers mogelijk bij een slechte financiële positie van de onderneming te besluiten geen, dan wel slechts aan een enkele werknemers, een bonus uit te keren. Wel dient in de bonusregeling een bevoegdheid tot afwijking opgenomen te staan.
Kantonrechter Amsterdam, 3 juli 2013, ECLI:NL:RBAMS:2013:4772
