De rol en invloed van de ondernemingsraad bij de WHOA

Ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging

De Wet op de ondernemingsraden (WOR) verplicht de ondernemer om een ondernemingsraad (OR) in te stellen als er in de regel ten minste 50 personen in de onderneming werkzaam zijn (artikel 2 WOR). Soms is in de cao bepaald dat deze verplichting ook al bij een lager aantal in de onderneming werkzame personen geldt. De regels omtrent de personeelsvertegenwoordiging (PvT) zijn opgenomen in artikel 35c van de WOR. Een personeelsvertegenwoordiging kan worden ingesteld wanneer tussen de 10 en 50 werknemers in dienst zijn. Dit is in eerste instantie vrijwillig. Dit wordt echter verplicht als de meerderheid van de werknemers die in dienst zijn een personeelsvertegenwoordiging verzoeken. Het komt ook voor dat de cao een personeelsvertegenwoordiging verplicht stelt. In een dergelijke situatie is de ondernemer ook verplicht een personeelsvertegenwoordiging in te stellen. De OR en PvT kunnen een belangrijke rol spelen bij de totstandkoming van een onderhands akkoord.

Rol en invloed OR en PvT

De OR of PvT kan bij de rechtbank een verzoek indienen tot aanwijzing van een ‘herstructureringsdeskundige’ die aan de schuldeisers en de aandeelhouders een akkoord kan aanbieden. Indien is gebleken dat de onderneming in een toestand verkeerd waarin het aannemelijk is dat zij de schulden niet kan betalen, zal in het algemeen het verzoek worden toegewezen.

Van belang zijn het initiatiefrecht (artikel 23 lid 3 WOR) en het adviesrecht (artikel 25 WOR). Met gebruikmaking van het initiatiefrecht kan er om informatie of duidelijkheid worden gevraagd voor wat betreft de continuïteit van de onderneming. Op basis hiervan kan de OR of de PvT besluiten tot indiening van een verzoek bij de rechtbank tot aanwijzing van een herstructureringsdeskundige.

Het akkoord zal vaak een onderdeel zijn van een grote reorganisatie. Naast herstructurering van de schulden zal ook bijvoorbeeld de bedrijfsvoering moeten worden aangepast om kosten te besparen (denk aan gedwongen (collectieve) ontslagen). In dat geval dient de OR op grond van artikel 25 WOR in de gelegenheid te worden gesteld om daarover advies uit te brengen. Dit wordt ook benadrukt door artikel 375 lid 1 onder l Faillissementswet.

Het adviesrecht is derhalve van toepassing op de inhoud van het homologatieverzoek en het bereikte akkoord. Let wel: dit akkoord mag geen betrekking hebben op de verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsovereenkomst. Werknemers mogen niet worden geconfronteerd met afspraken waarbij zij geen partij zijn. De ondernemer dient dit advies tijdig te vragen, zodat het advies van de OR of PvT nog een wezenlijke invloed kan hebben op het te nemen besluit.

Taak en werkwijze herstructureringsdeskundige

Zoals aangegeven, behoudt het bestuur de controle over de onderneming. Het bestuur kan dan ook een akkoord aanbieden. Dit is echter anders indien er een herstructureringsdeskundige benoemd is. De schuldenaar mag het akkoord dan nog wel voorbereiden, bijvoorbeeld om kosten te besparen, maar alleen de herstructureringsdeskundige mag het akkoord aanbieden.

In het geval er sprake is van een schuldenaar die een MKB-onderneming (minder dan 250 werknemers in dienst en een jaaromzet lager dan EUR 50 miljoen) drijft, heeft de herstructureringsdeskundige wel toestemming van de schuldenaar nodig om het akkoord aan te bieden. Mocht de schuldenaar niet met het aan te bieden akkoord in kunnen stemmen dan kan de herstructureringsdeskundige de rechter vragen of dit terecht is. Als de rechter oordeelt dat de schuldenaar geen goede reden heeft om niet in te stemmen met het aangeboden akkoord, wordt de schuldenaar overruled.

Om zijn taak goed te kunnen vervullen, heeft de herstructureringsdeskundige toegang nodig tot de bedrijfsadministratie en alle overige gegeven die relevant zijn om zijn taak goed uit te kunnen oefenen. Het bestuur, de aandeelhouders, eventuele commissarissen en werknemers zijn verplicht de herstructureringsdeskundige van deze informatie te voorzien.

Op basis van deze informatie vormt de herstructureringsdeskundige zich een beeld van de onderneming en het aan te bieden akkoord.

In beginsel wordt de herstructureringsdeskundige door de schuldenaar betaald. Dat is echter anders indien de meerderheid van de schuldeisers de benoeming van de herstructureringsdeskundige steunt. Dan betalen de schuldeisers het salaris van de herstructureringsdeskundige.

Samengevat

Op de OR of PvT rust de taak om de financiële positie van de onderneming in de gaten te houden en de schuldenaar (bestuurder van de onderneming) te wijzen op de mogelijkheden die de WHOA naar verwachting zal bieden.

Heeft u vragen over hoe de medezeggenschap moet worden betrokken bij de besluitvorming? Neem dan contact op met de arbeidsrechtadvocaten van HAUT Legal & Tax.

Heeft u een juridisch probleem?

Wij helpen u graag verder. Vul gerust onderstaan formulier in en wij bellen u z.s.m. terug. 

HAUT Legal & Tax Advocaten
HAUT Legal & Tax Advocaten